خواص خرما

خواص خرما

این میوه سرشار از فیبر طبیعی است و روغن، کلسیم، گوگرد، آهن، پتاسیم، فسفر، منگنز، مس و منیزیم به وفور در آن یافت می شود. به علاوه خرما سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی مختلف است. به طوری که گفته شده وجود خرما در یک رژیم غذایی سالم و متعادل اجتناب ناپذیر است.

درخت نخل از آن آفریده های عجیب خداست که همه چیزش برای انسان مفید و قابل استفاده است؛ از تنه آن در ساختمان سازی استفاده می شود و تنه نخلی که در ساخت سقف ساختمان یا ستون ها استفاده می شود، در حدود 300 تا 500 سال عمر می کند.

در میانه تنه نخل مغز ترد و شیری رنگی وجود دارد که شیرین و گس است و «پنیر نخل» نامیده می شود و بسیار مقوی و گران قیمت است. در ابتدای بهار که نخل شکوفه می زند، شکوفه ها را -که تارونه نام دارد- می چینند و از آن عرق تارونه می گیرند که مانند بقیه عرقیجات مفید و درمانگر دردهای معده است. عرق تارونه مقوی، گرم و برای قلب مفید است.

از لیف خرما هم که انواع حصیر، پرده، جارو، کیف، سبد، بادبزن و… می بافند. در گذشته به طور سنتی خرماها را در قسمتی از حیاط خانه جمع می کردند، سپس بعد از گذشت چند روز شیره خرما از آن جدا می شد و از طریق یک کانال کوچک در حوضچه ای جمع می شد، اما امروزه در کارخانه به وسیله دستگاه، شیره خرما گرفته و در قوطی بسته بندی می کنند. البته در همان کارخانه از شیره خرما، قند و عسل خرما هم تهیه می کنند.

همچنین از خرماهای نامرغوب برای درست کردن سرکه استفاده می کنند که طرفداران خاص خودش را دارد. سرکه خرما طعم خوبی دارد و برای بعضی ترشی ها فوق العاده است.

افراد به روش های مختلفی از خرما استفاده می کنند. مانند مخلوط کردن شیره خرما با شیر، خوردن آن با نان و کره تا تهیه غذا و شیرینی های لذیذ و مقوی متنوع.

خواص درمانی
خرما در درمان یبوست، اختلالات روده ای، مشکلات قلبی، ضعف جنسی و اسهال مفید است و جزو مواد غذایی ملین به شمار می آید. به همین دلیل برای افرادی که از یبوست رنج می برند مفید اعلام شده است. برای این که هر چه بهتر و بیشتر از این خاصیت خرما استفاده کنید، بهتر است خرما را یک شب کامل در آب خیس کنید. صبح روز بعد خرماهای خیس خورده را مانند شربت مصرف کنید.
مواد موجود در خرما، برای درمان هرگونه اختلال روده ای مفید است و مصرف مداوم آن، رشد باکتری های مفید در روده را افزایش می دهد.

افزایش وزن
خرما بخشی از رژیم غذایی سالم است چرا که قند، چربی، پروتئین و انواع ویتامین های ضروری در آن موجودند. بنابراین این ماده غذایی در مقابله با کمبود وزن، کمک موثری خواهد بود.

قلب
ثابت شده است خرمایی که شب در آب خیس شده و صبح مصرف شود، برای قلب های ضعیف مفید است. اگر این کار را دو بار در هفته انجام دهید به تقویت قلب خود کمک کرده اید.

اسهال
خرماهای رسیده حاوی پتاسیم هستند. پتاسیم نیز برای کنترل اسهال مفید است. به علاوه این محصول به راحتی قابل هضم بوده و از این رو در بر طرف شدن مشکلات ناشی از اسهال کمک می کند.

انرژی
مقدار انرژی ناشی از خوردن خرما از قند ساده بسیار کمتر است و بسیار کمتر از قند، افراد را دچار چاقی و اضافه وزن می کند. به عنوان مثال در 100 گرم قند و شکر معمولی 9/99 درصد خالص آن انرژی زا می شود؛ در حالی که در 100 گرم خرما حدود 30 درصد قند موجود است و بقیه آن، حاوی مواد دیگری است که از جمله این مواد مختلف، پروتئین است.
100 گرم خرما حاوی 1.5 درصد پروتئین گیاهی از جنس مرغوب می باشد.

در خرما، مقداری نیز فیبر غذایی موجود است، فیبر موجود در خرما برای سلامت دستگاه گوارش و تغذیه بسیار مناسب است، علاوه بر آن خرما حاوی کاروتنوئیدها یا موادرنگی است که پیش ساز ویتامین A و آنتی اکسیدان محسوب می شود و جلوی ضایعات و سرطانی شدن سلول ها را می گیرد.

خون سازی
خرما علاوه بر نکات گفته شده، مقدار قابل توجهی فولات و یا همان اسیدفولیک به بدن می رساند که جهت خون رسانی برای بدن لازم است و زنان هنگام بارداری مجبور می شوند علاوه بر دریافت فولات از طریق غذا، قرص آن را نیز مصرف کنند.
فولات به عنوان ماده خون ساز در خرما موجود است؛ هرچند که مقدار آهن خرما آنچنان زیاد نیست، اما برای خون سازی، بدن احتیاج به 3 ماده مغذی فولات، آهن و ویتامین 12 B دارد که در غذاهای حیوانی یافت می شوند. پس برای این منظور بایستی از غذاهای متنوع استفاده کرد.
ویتامین C یکی دیگر از مواد مغذی خرماست که این ویتامین برای جلوگیری از بیماری های خطرناک خونریزی دهنده یا همان اسکوربوت لازم است و باید بدن هر فرد در طول روز، 60 میلی گرم ویتامین C دریافت کند که تقریبا در هر 100 گرم خرما 14 میلی گرم ویتامین C موجود است.

اعصاب و عضلات
پتاسیم در این میوه به میزان قابل توجهی موجود است که برای جلوگیری از پرفشاری خون و برای کار صحیح عضلات و اعصاب ضروری است که به هم خوردن آن در بدن، بسیار خطرناک است. علاوه بر آن، خرما حاوی میزان قابل توجهی منیزیم است که برای اعصاب و عضلات ضروری است.

جایگزین قند
فسفری که در ترکیب غذایی خرما وجود دارد، باعث فعال شدن سلول های عصبی می شود و آهن آن به گلبول های قرمز خون نیرو می دهد و مانع ایجاد کم خونی در افراد می شود و حتی کم خونی افراد را هم درمان می کند.
خرما مقوم معده و جمع کننده آن است و کلسیم آن موجب تقویت و تسریع رشد کودکان می شود و نیروی بدنی بزرگسالان را افزایش می دهد.

ویتامین های خرما باعث افزایش قدرت بینایی می شود، از خشکی پوست و ناخن و موها جلوگیری و هوش را تقویت می کند.

زیاده روی در خوردن خرما فرد را به امراض سوداوی مبتلا می کند و گرفتگی کبد و طحال را به دنبال دارد. همچنین پوسیدگی دندان و جوش زدن داخل دهان از نتایج زیاد خوردن خرماست.

کسانی که گرمی زیاد اذیتشان می کند و با خوردن خرما بدنشان جوش می زند، می توانند با استفاده از مخلوط خرما و ماست که بسیار مفید و مغذی است، از مزیت خوردن هر دوی آنها برخوردار شوند.

خرما خرک (خارک) گرچه شیرینی رطب و خرما را ندارد اما به سبب داشتن املاح بالا، ارزش غذایی و دارویی و درمانی بسیاری دارد.

اطبای سنتی، آرد خرما که همان گرد گل نخل های نر و ماده است را برای درمان نازایی بسیار مفید و موثر می دانند، البته پیدا کردن آرد خرما در استان هایی که تولیدکننده خرما نیستند، تقریبا غیرممکن است.
مواد قندی خرما شامل گلوکز و ساکاروز است و استفاده کم آن برای بیماران دیابتی ضرر ندارد.

مصرف شیره خرما به جای مربا که قند بالایی دارد، علاوه بر رساندن انرژی زیاد به بدن، به دلیل داشتن قند طبیعی ضرر ندارد و افراد را چاق هم نمی کند. بیماران دیابتی می توانند از قند، عسل و کنجد خرما (که سفت تر از عسل خرما و نرم تر از شیره خرماست) استفاده کنند، در ضمن با عسل خرما می توان در تابستان شربت های بسیار خوشمزه و مقوی درست کرد.

فرق رطب و خرما
خیلی ها فکر می کنند رطب همان خرماست ولی این دو با هم تفاوت دارند. خداوند درخت نخل را این گونه آفریده که ابتدا شکوفه های نخل ماده تبدیل به میوه ای سبز و سفت و هسته دار می شود که به آن (چاقالی) می گویند.
در مرحله بعد چاقالی ها ممکن است زرد یا قرمز شود که به آن خرما خارک می گویند، آفتاب داغ مناطق گرمسیری پس از مدتی خارک را تیره رنگ و آبدار می کند که به آن رطب می گویند.

بعضی از انواع نخل ها میوه شان وقتی رطب هستند چیده و استفاده می شود و بعضی دیگر باید بعد از مرحله رطب، 20 روز در گرمای خرماپزان مناطق گرمسیر بر سر نخل بماند تا نیمه خشک شود که به آن خرما می گویند. البته بعضی از انواع خرماهای نیمه خشک را کاملا خشک کرده و به بازار می فرستند.

نکاتی درباره خرما
در بین خرماهای سیاه، رطبی مرغوب محسوب می شود که پوستی نازک داشته باشد، درشت و گوشت دار باشد و رنگ مشکی. اما رطبی که پوست کلفت دارد، رنگش بور باشد و ریز، رطب ضعیف یا نامرغوب محسوب می شود.
در رطب های زرد طلایی رطب شاهانی که بسیار طلایی، کم شیرین و بسیار لطیف است مرغوب است؛ مخصوصا نوع کشیده تر و درشت تر آن.

هر چه گرمای منطقه تولیدکننده رطب و خرما بیشتر باشد، محصول زودتر -اوایل مرداد- به بازار عرضه می شود و اگر درجه حرارت این منطقه گرمسیری پایین تر باشد، محصول دیرتر آماده عرضه به بازار می شود.

نگهداری از خرما
اگر چه خرما حاوی مواد غذایی مهم و ارزشمند است اما در انتخاب آن باید دقت زیادی کرد، زیرا سطحی چسبناک داشته و ناخالصی های مختلف را جذب می کند.

1. خرمای خشک به یخچال احتیاح ندارد.

2. بیشتر رطب ها و بعضی از خرماها باید حتما در دمای صفر درجه نگهداری شود، یعنی در یخچال. اما بعضی رطب ها و خرماها احتیاج به نگهداری در یخچال ندارند.

3. اگر می خواهید خرمایی را بیرون از یخچال نگه دارید، بهتر است خرمای خشک خریداری کنید که می شود آن را تا مدت بسیار طولانی، در هوای آزاد خانه نگه داشت.

4. اگر به خرمای نیمه خشک علاقه ندارید و رطب را بیشتر می پسندید، باید بدانید که رطب دشتستان (کبکاب) اگرچه ظاهرش چندان زیبا و شکیل نیست و له شده (چه به صورت باز و چه به صورت بسته بندی) به نظر می آید ولی اولا ارزش غذایی بالایی دارد و ثانیا بدون نگهداری در یخچال می توان تا مدتی آنها را سالم نگه داشت.

5. بعضی از انواع خرما و رطب ها در هوای خنک و با رطوبت بالا شکرک می زند. مصرف خرمای شکرک زده هیچ ضرری ندارد. اما اگر دوست ندارید که خرمایتان شکرک بزند، در زمستان آن را داخل یخچال قرار ندهید.

6. بعضی از افراد رطب را بدون شستشو مصرف می کنند اما بهتر است رطب شسته شده، سپس مصرف شود.

7. خرماهای خشک معمولا در کارخانه شسته شده و به روش های نوین ضدعفونی هم شده اند، برای همین خرمای خشک را نشویید.

8. اگر خرما یا رطبی که خریده اید، مدتی است در یخچال مانده و می ترسید که ترش شود، پیش دستی کنید و هسته هایشان را بگیرید.
اگر پوست کلفتی دارد آن را بگیرید و با آن انواع شیرینی های خرمایی مثل حلوای خرما و رنگینک درست کنید.

9. خرمای نیمه خشک یا خشکتان را در ظرف پلاستیکی یا نایلون نگه ندارید. چون ماندگاری شان کوتاه می شود.

10. خرما را بعد از شستن برای مدت طولانی نگه ندارید، چون ترش خواهد شد.

11. بهتر است خرما را به اندازه مصرف و با ریختن مقداری آب داغ روی آن شست.
***

5 دیدگاه برای خواص خرما

  1. hooman گفت:

    ممنون ، خوب بود

  2. خرما گفت:

    مرسی جالب و مفید بود

  3. خواص خرما گفت:

    جالب بود ممنون

  4. محمد - آذربایجان گفت:

    سلام قسمت چاقاله تا خرما و مراحل رسیدن خیلی عالی بود. مرسی

پاسخ دادن به مجید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *