میزان مصرف نمک

میزان مصرف نمک

کم کردن مصرف نمک، این رایج ترین چاشنی غذایی، برای برخی افراد ضروری است اما نه برای همه.
سال هاست که در محافل پزشکی در مورد مصرف نمک مباحثات داغی در جریان بوده است و پرسش محوری هم این بوده است: آیا باید نمک کمتری بخوریم؟

از یک طرف گروهی از متخصصان اظهار می کنند که همه افراد باید مصرف نمک شان را کم کنند و این کار به میزان قابل توجهی از بروز بیماری های قلبی پیشگیری می کند.
در مقابل گروه دیگری معتقد بوده اند که توصیه همگانی به کاهش مصرف نمک تاثیر ناچیزی بر سلامتی عمومی دارد و محروم کردن بی دلیل برای اغلب افراد به شمار می رود.

آیا نمک بلوری است پلید؟ یا چاشنی بی ضرری برای لذت ذائقه ما؟ یا چیزی بین این دو؟
در این مورد نیز مانند بسیاری چیز های دیگر در پزشکی، پاسخ سرراستی وجود ندارد.

اینکه نمک چگونه بر فشار خون شما تاثیر بگذارد، به ژن های شما، سن شما و وضعیت پزشکی شما بستگی دارد.

نمک در گردش خون
یک قاشق چایخوری از کلرید سدیم -همان نمک خوراکی ما- حاوی 2300 میلی گرم سدیم است.
بدن انسان نمی تواند بدون مقداری سدیم به حیات خود ادامه دهد. سدیم برای انتقال تکانه های عصبی، انقباض و انبساط رشته های عضلانی (از جمله عضلات قلب و دیواره رگ های خونی) و حفظ تعادل مایعات در بدن لازم است.
مقدار نمک لازم برای این کار آنقدرها زیاد نیست.
هنگامی که سدیم به بدن کم برسد، مجموعه ای از پیام های شیمیایی و هورمونی به کلیه ها و غدد عرق فرمان می دهند که سدیم را در بدن حفظ کنند. هنگامی که شما سدیم بیشتر از نیازتان مصرف می کنید، کلیه ها زیادی آن را با ترشح ادرار بیشتر یا غلیظ تر دفع می کنند.
اما اگر چنین کاری ممکن نشود، نمک در مایع بین سلول ها تجمع می یابد. آب به طور گریزناپذیری سدیم را دنبال می کند و هنگامی که این مایع افزایش می یابد، حجم خون نیز بالا می رود.
نتیجه این است که قلب باید کار بیشتری انجام دهد و فشار بیشتری بر روی عروق خونی می آید.

در طول زمان این امر به سخت شدن دیواره عروق می انجامد، در نتیجه فشار خون بالا، حمله قلبی یا سکته مغزی رخ می دهد. در درازمدت ممکن است نارسایی قلبی به وجود آید.
حتی شواهدی وجود دارد که نمک می تواند به طور مستقیم بر قلب، آئورت و کلیه ها نیز اثر بگذارد، بدون اینکه لزوما فشار خون بالا رفته باشد.
برخی افراد به شدت به مصرف نمک حساس هستند و فشار خون آنها در نتیجه اثر مستقیم نمکی که می خورند بالا و پایین می رود. اما برخی افراد دیگر به نظر نمی رسد اصلا تحت تاثیر قرار گیرند. متاسفانه آزمون ساده ای برای تعیین افراد حساس به نمک وجود ندارد.
صدها تحقیق به ارتباط بین مصرف نمک و فشار خون، بیماری قلبی، سکته مغزی و مرگ و میر پرداخته اند.
به طور کلی این تحقیقات نشان می دهند که کم کردن مصرف نمک فشار خون را کاهش می دهد و احتمال بروز حمله قلبی و سکته مغزی را می کاهد. اما مشکل این تحقیقات این است که هر کدام آنها دچار نقایصی هستند؛ یا مدت بررسی کوتاه بوده است؛ یا تعداد افراد مورد بررسی کم بوده اند یا عواملی غیر از سدیم بر روی نتایج آنها تاثیر گذاشته اند. برای همین نمی توان بر مبنای آنها به نتیجه گیری قاطعی دست.

بنابراین توصیه یکسانی در مورد مصرف نمک یا سدیم برای همه وجود ندارد. برخی افراد یقینا از مصرف کمتر نمک سود می برند. اما در مورد دیگران تفاوت چندانی در میزان فشار خون به وجود نخواهد آمد.
اگر شما کمتر از 50 سال دارید، و فشار خون تان در حد طبیعی است (کمتر از 120 روی 80)، و وضع سلامتی تان خوب است، دلیلی وجود ندارد که در حال حاضر نگرانی در مورد نمک غذایی تان داشته باشید. البته بهتر است ذائقه تان را به نمک زیاد عادت ندهید.

رژیم غذایی کم نمک برای افرادی مناسب است که مسن تر هستند، مبتلا به فشار خون بالا هستند یا دیابت دارند، یا فشار خون شان به تدریج در حال بالا رفتن است.
اگر دچار نارسایی قلبی هستید مصرف نمک ممکن است ورم تان را زیاد کند. در چنین وضعیتی مصرف زیاد نمک ممکن است پزشک را مجبور کند که برای دفع مایع اضافی شما را بستری کند تا با داروهای قوی داخل وریدی تحت درمان قرار گیرید.
افراد دچار بیماری کلیوی نیز باید پرهیز مشابهی را رعایت کنند.

نمکی که می خوریم از کجا می آید؟
بسیاری از خوراکی ها خودشان دارای نمک هستند. از طرف دیگر انواع مختلف غذاهای آماده، چاشنی ها و تنقلاتی که مصرف می کنیم نیز سرشار از نمک هستند.
بنابراین بسیار مهم است که صنایع غذایی را با وضع مقررات به ذکر میزان نمک (سدیم) موجود در فراورده های تولیدی شان وادار کرد.
اما تا زمانی که چنین امری محقق شود، خودتان باید میزان مصرف نمک تان را کنترل کنید.

برچسب روی مواد غذایی را بخوانید و غذایی را انتخاب کنید که میزان سدیم (نمک) کمتری داشته باشد، مصرف غذاهای کنسرو شده، منجمد یا آماده شده کارخانه ای را محدود کنید، هنگامی که در بیرون غذا می خورید غذاهای کم نمک را انتخاب کنید و غذاهایتان را با ادویه و گیاهان معطر به جای نمک بپزید.

به یاد داشته باشید که سدیم یا نمک تنها یکی از عواملی است که بر فشار خون و سلامتی قلب و عروق شما موثر است.
برای کنترل فشار خون و حفظ سلامت قلب و عروق تان باید رژیم غذایی سالمی داشته باشید، ورزش کنید، مراقب وزن تان باشید و استرس هایتان را بکاهید.

خبرنامه بهداشتی هاروارد – همشهری
***

پاسخ دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *