کودکانی که خواب آرام ندارند

کودکانی که خواب آرام ندارند

این روزها در بیشتر خانواده ها، به موقع خوابیدن بچه ها به یک آرزو تبدیل شده و خوابیدن کودکان راس ساعت 9 شب، تنها در کتاب ها خوانده می شود، حتی مرز بدخوابی بچه ها تا جایی گسترش یافته است که آنها دیرتر از پدر و مادرشان به خواب می روند.

مشکلات مربوط به خواب کودکان اگر ریشه روانی یا فیزیکی خاصی نداشته باشد، باید به طور جدی مورد توجه، ریشه یابی و اصلاح از سوی والدین قرار بگیرد، چرا که خواب یکی از ضروری ترین نیازهایی است که اهمیت آن در رشد کودکان بسیار مهم است.
زمان خواب کودک، اگر با دقت و هوشمندی والدین به درستی و به صورت الگوی قابل اجرا درآید، می تواند برای کودک اوقات شیرینی باشد و در غیر این صورت هراس و نگرانی زیادی را برای کودک همراه داشته و او را وادار به مقاومت کند.

والدین باید سعی کنند الگوی منظمی را برای ساعات خواب و بیداری کودک ارائه کنند، یعنی نباید زمانی کودک را ساعت 8 شب و زمان دیگر ساعت یک نیمه شب به رختخواب بفرستند. همچنین باید محرک های هیجان آور مانند تماشای برنامه های مهیج تلویزیونی و بازی های پر سروصدا را در ساعت نزدیک به خواب برای کودک محدود کرد.

چرا کودک بدخواب می شود؟
روانپزشکان کودک معتقدند که مواردی چون خواب، تغذیه، تحرک و آرامش کودک بیشتر وابسته به سرشت و ذات اوست و ممکن است چندان به عوامل محیطی بستگی نداشته باشد، اما عوامل محیطی می تواند بر آن تاثیر بگذارد.
از 4 سالگی به بعد ممکن است یکی از مشکلات خواب کودکان مربوط به دیدن کابوس هایی با موضوع جدایی، دزدی، حمله حیوانات، تصادف و سقوط باشد.

بعضی از بچه ها از نظر سرشتی کودکان سخت و دشواری هستند؛ آنها بد غذا می خورند. خواب کم و سبکی دارند، زیاد گریه می کنند و ناآرام و بی قرارند. مادر، خود را در مدیریت مسائل چنین کودکی مستأصل می بیند. این کودکان با کوچک ترین سروصدا و محرک محیطی از خواب بیدار می شوند و ساعات زیادی را صرف تکان دادن نوزاد روی پا یا بغل گرفتن و چرخاندن او می کند تا دوباره به خواب رود.

بچه های 4 تا 5 ساله معمولا دوست دارند در تمام مراسم شبانه خانواده شرکت کنند. پا به پای والدین بیدار بمانند و آخرین سریال های تلویزیون را تماشا کنند. مدام اصرار می کنند که زمان خواب آنها را به تعویق بیندازند، همچنین با درخواست هایی چون یک لیوان آب، یک قصه و خواندن یک کتاب داستان دیگر، تمایل خود را برای بیدار ماندن نشان می دهند. این کودکان در مقابل خوابیدن در اتاق خودشان مقاومت می کنند و در صورت جدا خوابیدن دچار ترس و اضطراب و بدخوابی می شوند.

کودک را برای جدا خوابیدن آماده کنید
روانپزشکان کودک معتقدند که بهتر است از همان ابتدای تولد محل خواب کودک مشخص باشد و هر زمان که کودک گریه کرد و برای شیر خوردن بیدار شد، مادر کودک را از تخت حفاظ دار خارج کند، به او شیر دهد و سپس مجدد او را بخواباند.
این متخصصان تاکید می کنند کودکانی که زیاد بدقلق نیستند، معمولا به این روش عادت می کنند و در ابتدا با توجه به این که حجم معده نوزاد کوچک است نیاز است هر سه ساعت یک بار شیر بخورد، به تدریج که حجم معده بزرگ تر و خواب کودک تنظیم شد، بسیاری از کودکان حداقل 5 الی 6 ساعت را در شب به راحتی می خوابند.

اکثر مادران به خصوص در چند ماه اول تولد برای اطمینان خاطر از وضعیت کودک ترجیح می دهند نزد او بخوابند تا از شرایط مختلف کودک آگاه باشند، اما به نظر می رسد بخصوص بعد از یک سالگی این اطمینان خاطر وجود دارد که بگذارند کودک تنها بخوابد، اما هر زمان که کودک بیدار شد و گریه کرد سراغ او بروند. چنانچه می خواهیم کودکان بزرگ تر عادت خوردن شیر را در ساعات میانی شب ترک کنند، بهتر است مادر بلافاصله که کودک نق زد سراغ او نرود، بسیاری از کودکان غلتی می زنند و مجدد به خواب می روند. البته باید در نظر داشت که همیشه کارها به همین راحتی نیست و مدیریت خواب و تغذیه برخی از کودکان نیاز به زمان و شکیبایی والدین و ترفندهای خاص دارد.

تشویق و صداقت والدین
اگر والدین به هر دلیل موفق نشده اند کودک را جدا از خود بخوابانند، باید هر چه زودتر اقدام کنند و حتما کودک باید در اتاق خودش بخوابد. پدر یا مادر می توانند در اتاق کودک بخوابند، برای او قصه بگویند، کتاب داستان بخوانند تا او بخوابد و سپس اتاق او را ترک کنند، اما نباید اجازه دهند کودک در اتاق آنها بخوابد.

به نظر می رسد پس از 2 سالگی که روند اضطراب جدایی کودک رو به کاهش است، این مساله راحت تر پیش برود. بدیهی است برای همکاری کودک حتما باید تشویق متناسب با سن انجام شود. در صورتی که والدین پس از به خواب رفتن کودک می خواهند اتاق او را ترک کنند، نباید به دروغ بگویند که تا صبح نزد او می خوابند.

یک فاصله زمانی بین شام و ساعت خواب کودک در نظر بگیرید. مصرف غذاهای سنگین و نوشیدنی های زیاد بلافاصله قبل از خوابیدن مانع از خواب خوب و راحت می شود. تنظیم نور و دمای اتاق کودک بین 18 تا 20 درجه نیز باید مورد توجه قرار گیرد.

وقتی مراجعه به روانپزشک ضروری است
مشورت با روانپزشک اطفال در ارتباط با بدخوابی کودکان در چند مورد ضروری است، وقتی کودک به طور مکرر کابوس می بیند، در برابر جدا خوابیدن از والدین مقاومت نشان می دهد و جدایی او را دچار اضطراب و بی خوابی و به تبع آن چسبندگی زیاد در طول روز به مادر می کند و همین طور وقتی که کم خوابی با سایر مشکلات رفتاری، خلقی و هیجانی کودک همراه است.

جام جم – پونه شیرازی
***

پاسخ دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *