آموزش توالت رفتن به کودک
آموزش توالت (Toilet Training) یعنی آنکه کودک طرز صحیح استفاده از توالت را بیاموزد، نیاز به طرز صحیح دستشویی کردن، شستن و پاک کردن خودش و شستن دست ها و خشک کردن آنها را بیاموزد.
کودکان معمولا تا سن 4-5 سالگی در این مورد نیاز به کمک دارند. اکثر کودکان کنترل عضلانی برای تنظیم خود را بین سن 18 ماهگی و 3 سالگی به دست می آورند. ولی کودکانی که ناتوانی دارند نمی توانند تا سنین بالاتر این کنترل را به دست آورند. البته علاوه بر سن کودک، آمادگی او نیز برای این آموزش مهم است. مثلا اینکه کودک باید بتواند بنشیند و بتواند حداقل برای 5 دقیقه آرام بازی کند، قادر به همراهی و کمک کردن برای پوشیدن و درآوردن لباسش باشد، رفتارهای تقلیدی را نشان دهد، توانایی فهمیدن و دنبال کردن دستورات ساده را داشته باشد، در مرحله لجبازی و منفی گرایی نباشد، حرکات روده و فعالیت آن در زمان های خاصی از روز تنظیم شده باشد، توانایی این را داشته باشد که حداقل بتواند برای مدت سه ساعت خودش را خشک نگه دارد و یک نام و اسم برای ادرار و مدفوع داشته باشد و زمانی که شروع به آموزش توالت می کنیم نباید کودک در وضعیت استرس آوری باشد، مثلا زمان هایی مثل از شیرگیری کودک، تولد فرزند جدید و تغییرات منزل، زمان های مناسبی برای شروع آموزش نیستند.
معمولا از زمان شروع آموزش 6 هفته طول می کشد تا کودک آن را بیاموزد.
قبل از آموزش توالت این مراحل را در نظر بگیرید:
• برای ادرار و مدفوع کودک نام بگذارید و زمانی که کودک این عمل را انجام داد تکرار کنید که «تو، جیش کردی» یا «تو پی پی کردی».
• پوشک و کهنه کودک را هرچه زودتر عوض کنید و او را تمیز کنید. تا کودک با این وضعیت احساس راحتی نکند بهتر است پوشک کودک در دستشویی عوض شود.
• زمانی که کودک به طور کلامی یا با ژست خود نشان می دهد که دستشویی دارد او را تشویق کنید.
در مرحله آموزش توالت نکات زیر را در نظر بگیرید:
• لگن یا توالت کودک را به او معرفی کنید. آن را داخل حمام یا دستشویی بگذارید و به کودک بگویید آنجا دستشویی کند.
• او را تشویق کنید که چندین بار در روز روی دستشویی یا لگن خود بنشیند، اوایل اجازه دهید که با لباس روی دستشویی بنشیند تا تجربه غیراسترس زای نشستن روی دستشویی با لباس را داشته باشد.
• زمانی که کودک روی دستشویی نشست اجازه یک فعالیت جالب و خاص را به او بدهید (مثل اینکه عروسکی به دست او بدهید یا تخته و گچی که روی آن را خط خطی کند). کودک باید فقط زمانی که روی دستشویی نشسته است حق استفاده از این فعالیت یا بازی خاص را داشته باشد. بدین وسیله شما کودک را برای استفاده از لگن و دستشویی تشویق می کنید. علاوه بر آن بازی کردن کودک را از حالت مقاومت خارج می کند و او را راحت و آرام می کند.
• به تدریج لباس کودک را در زمان نشستن روی لگن یا دستشویی کم کنید تا زمانی که کودک بدون شلوار و لباس زیر و پوشک راحت روی آن بنشیند.
• برای ساعتی به کودک اجازه دهید بدون کهنه و پوشک باشد (حداقل 30 دقیقه). اگر در این زمان کودک ادار یا مدفوع کند به او توضیح دهید که کجا حق دارد ادرار کند و کجا نمی تواند این کار را انجام دهد. دستشویی را به او نشان دهید و توضیح دهید که باید اینجا دستشویی کند.
• زمانی که کودک روی لگن و دستشویی نشست و دفع ادرار یا مدفوع داشت او را تشویق کنید و به او بگویید که به طور مثال تو جیش کردی حالا باید تو را پاک کنم. اجازه دهید کودک سیفون را بکشد و تمیز کردن دستشویی را ببیند.
• در مراحل بالاتر و پس از آنکه کودک در مراحل قبل به موفقیت رسید او را به دستشویی ببرید، کمک کنید تا لباسش را درآورد، روی دستشویی بنشیند، سیفون را بکشد، خودش را پاک کند و دستهایش را بشوید و سپس آنها را خشک کنید.
• به تدریج نیاز کودک به کمک شما کمتر خواهد شد و خواهد توانست به طور کامل آداب توالت رفتن را بیاموزد.
تبیان – دکتر فریبا عربگل
***
پاسخ دهید